Azot jest kluczowym składnikiem pokarmowym dla roślin, wpływającym na jakość i wydajność plonów. Jednak nadmierna jego ilość może prowadzić do szeregów problemów środowiskowych, takich jak eutrofizacja cieków wodnych czy emisja gazów cieplarnianych. Dlatego istotne jest szukanie strategii ograniczenia jego zastosowania w uprawach, takich jak pszenica.
Ograniczenie nawożenia azotem pszenicy w trzech płodozmianach może być zrealizowane poprzez różne strategie. Poniżej przedstawiam trzy przykładowe płodozmiany, które mogą przyczynić się do osiągnięcia tego celu:
- Płodozmian z roślinami motylkowatymi: Uprawy motylkowate, takie jak groch, fasola czy koniczyna, mają zdolność do wiązania azotu z atmosfery, dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi. Dzięki temu, po ich uprawie, gleba jest wzbogacona w azot, który może być wykorzystany przez następną uprawę, taką jak pszenica, co pozwala na ograniczenie nawożenia azotem.
- Płodozmian z uprawami zbożowymi: Zboża, takie jak żyto czy jęczmień, mogą również wpływać na zmniejszenie zapotrzebowania pszenicy na azot. Są to rośliny o stosunkowo niskim zapotrzebowaniu na azot, co pozwala na jego akumulację w glebie. Ponadto, resztki pożniwne tych upraw mogą być rozłożone przez mikroorganizmy glebowe, co prowadzi do uwalniania azotu, który może być wykorzystany przez pszenicę.
- Płodozmian z uprawami międzyplonów: Uprawy międzyplonów, takie jak rzodkiewka czy owies, mogą być uprawiane między cyklami głównych upraw. Są one często roślinami o szybkim wzroście, które mogą pobierać składniki pokarmowe, takie jak azot, z gleby i przechowywać je w swoich tkankach. Gdy te rośliny są potem zaorane do gleby, azot jest uwalniany i może być wykorzystany przez następną uprawę.
Każdy z tych płodozmianów ma swoje unikalne korzyści, ale wszystkie mogą przyczynić się do ograniczenia nawożenia azotem w uprawie pszenicy. Niemniej jednak, jak każda strategia zarządzania, wymagają one starannego planowania i monitoringu, aby zapewnić, że są efektywne i nie prowadzą do innych problemów, takich jak deficyt innych składników pokarmowych czy problemy z chorobami czy szkodnikami.