Badania i innowacje w rolnictwie w służbie bioróżnorodności

Rate this post

Badania i innowacje w rolnictwie w służbie bioróżnorodności mogą pomóc w spełnianiu potrzeb w zakresie bioróżnorodności, zachowując przy tym konkurencyjność sektora rolnego dzięki innowacjom technicznym oraz nowoczesnemu zarządzaniu. Potrzebne są nowe programy badań, aby lepiej zrozumieć wpływ zarządzania rolnego na bioróżnorodność oraz aby rolnictwo respektowało w jeszcze większym stopniu środowisko; z jednej strony pomogą one wyjaśnić jak i w jakim stopniu współczesne rolnictwo wpływa na środowisko a z drugiej strony, pozwolą opracować rozwiązania służące pozytywnym zmianom w praktykach rolnych, tak aby chronić środowisko z uwzględnieniem opłacalności gospodarki. Precyzyjne rolnictwo może również chronić bioróżnorodność, np. przez redukcję stosowania środków ochrony roślin. W tym wypadku stosuje się praktykę ochrony roślin dostosowaną do potrzeb lub  zaniechania oprysków  w strefach buforowych i w pobliżu wrażliwych biotopów(www.copa-cogeca).

Na zmniejszanie się bioróżnorodności ma wpływ zanikanie tradycyjnego rolnictwa.

Rolnictwo w przeszłości doprowadziło do zadomowienia się gatunków oraz stworzyło siedliska, które dzisiaj są chronione. Utrzymanie zrównoważonego użytkowania gruntów ma kluczowe znaczenie dla ochrony bioróżnorodności i ochrony dziedzictwa kulturowego oraz pomaga uniknąć zarzucania gospodarki na gruntach rolnych. Wiele siedlisk jest zależnych od ekstensywnego rolnictwa i każde zwiększenie intensywności zabiegów agrotechnicznych lub zaniechanie uprawy ma negatywny wpływ na gatunki autochtoniczne, np. półnaturalne łąki niżowe na torfowiskach i w dolinach rzek odznaczają się imponującym bogactwem gatunków. Kontynuacja ekstensywnego wykaszania i wypasu może ochronić bioróżnorodność, a dobre zarządzanie łąkami może ją nawet podnieść(Solon 1997).

Warunkiem włączenia rolników do programów ochrony bioróżnorodności są zachęty finansowe i doradztwo w zakresie praktyk respektujących bioróżnorodność.

Gospodarowanie przystosowane do ochrony środowiska pociąga za sobą dodatkowe koszty oraz powoduje obniżenie plonów. Dobrowolne instrumenty ochrony przyrody będą przyjęte jedynie wtedy, kiedy rolnicy będą otrzymywali odpowiednie wsparcie finansowe. Program szkoleń pozwoli nie tylko na znaczne polepszenie skuteczności instrumentów ochrony przyrody, ale również na ograniczenie strat finansowych. Programy rolnośrodowiskowe to dotacje celowe ukierunkowane na ochronę bądź odtwarzanie zanikających elementów krajobrazu rolniczego i związanych z nimi grup gatunków roślin i zwierząt.

Następnym czynnikiem jest Natura 2000 sukces jest możliwy tylko we współpracy z rolnictwem. Niemal jedna czwarta siedlisk na świecie uznanych za godne ochrony, zależy od rolnictwa lub z niego korzysta (głównie z rolnictwa ekstensywnego), np. siedliska kuropatwy (Perdix perdix), chomika europejskiego (Cricetus cricetus), zająca szaraka (Lepus europaeus).Wielu rolników uprawiających ziemię w pobliżu terenów chronionych staje wobec rosnących wymagań w zakresie ochrony środowiska. Zwierzęta zasługujące na ochronę żyją także  poza terenami chronionymi, występują tam również rzadkie gatunki roślin(www.copa-cogeca.be).

W warunkach europejskich na najważniejszą formę rolnictwa służącego ochronie bioróżnorodności uznano rolnictwo ekologiczne, które łączy przyjazne środowisku praktyki gospodarowania zachowujące bioróżnorodność z produkcją żywności służącej zdrowiu ludzi i zwierząt. Rolnictwo ekologiczne jest systemem  gospodarowania wpływającym pozytywnie na środowisko naturalne, co przyczynia się do osiągania  korzyści rolnośrodowiskowych. Podstawą sukcesu ekonomicznego tego typu rolnictwa jest to, że konsumenci skłaniają się ku produktom ekologicznym, chcą je kupować i zazwyczaj płacą za nie wyższą cenę niż za produkty, które nie zostały wytworzone takimi metodami (www.minrol.gov.pl).

Wnioski: Gospodarka rolna wpływa zarówno negatywnie jak i pozytywnie na kształtowanie poziomu różnorodności biologicznej. Negatywne:(1) stosowanie środków ochrony roślin i intensywne nawożenie powoduje ginięcie wielu gatunków roślin, (2) intensywna gospodarka rolna jest głównym źródłem degradacji krajobrazów rolniczych.  Pozytywne: rolnictwo ekologiczne i precyzyjne rolnictwo służy ochronie i może zwiększać bioróżnorodność. Według mojej opinii niekorzystne zmiany można niwelować, a korzystne należy promować i doskonalić, jednak wymaga to nakładu pracy, kosztów oraz edukacji społeczeństwa a także czasu.

image_pdf

Dodaj komentarz