podrozdział pracy magisterskiej
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) został utworzony w 1964 roku na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957). Jego zadaniem jest promowanie przekształcania struktury rolnictwa i wspieranie rozwoju obszarów wiejskich. EFOGR otrzymuje największą część budżetu Unii Europejskiej. Ponadto środki Funduszu pochodzą z opłat od produktów rolnych importowanych spoza Unii Europejskiej.
EFOGR składa się z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dopłaty bezpośrednie dla rolników), oraz Sekcji Orientacji, która wspiera transformację rolnictwa w poszczególnych krajach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej. W ramach Sekcji Orientacji EFOGR realizowane są następujące zadania:
- rozwój i modernizacja obszarów wiejskich
- wspieranie inicjatyw mających na celu zmianę struktury zawodowej na obszarach wiejskich (w tym szkolenia zawodowego dla rolników i ich przekwalifikowania na inne zawody)
- wspieranie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności produktów rolnych
- restrukturyzacja i dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów rynku
- pomoc w osiedlaniu się dla młodych rolników
- wspieranie rozwoju turystyki i rzemiosła
- rozwój i eksploatacja terenów leśnych
- inwestycje w ochronę środowiska
- wyrównywanie szans gospodarstw rolnych na terenach górskich i dotkniętych klęskami żywiołowymi
Współfinansowanie z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej w Polsce: Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich.
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” określa strategię i kierunki rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich.
Program Operacyjny był realizowany na terenie całego kraju w latach 2004-2006, a płatności były dokonywane do końca 2008 roku. Źródłem finansowania są środki publiczne: budżet państwa, budżety samorządów regionalnych i lokalnych oraz Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej – Sekcja Orientacji (EFOGR), a także środki od inwestorów prywatnych.
Na podstawie analizy sytuacji na obszarach wiejskich i w sektorze rolno-spożywczym przyjęto, że Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” będzie narzędziem realizacji celu Narodowego Planu Rozwoju – Restrukturyzacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich. Planowane działania, zgodnie z priorytetami Rozporządzenia Rady (WE) 1257/99, mają służyć realizacji dwóch celów strategicznych programu, które zostały określone jako:
Cel 1 „Poprawa konkurencyjności gospodarki rolno-spożywczej” – traktowany jako najważniejszy cel strategiczny dla rozwoju polskiego rolnictwa i przetwórstwa spożywczego w pierwszych latach integracji z UE.
Cel 2 „Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich” – realizowany również poprzez Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) i inne programy operacyjne w ramach Narodowego Planu Rozwoju.
Powyższe cele będą realizowane w ramach dwóch priorytetów.
- Promowanie zmian i dostosowań w sektorze rolno-spożywczym
- Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Pomoc strukturalna na rozwój obszarów wiejskich i rolnictwa musi być uzupełniona, ze względu na ograniczenia możliwych interwencji wynikające z jednofunduszowego charakteru Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”, przez:
- transfery środków na rozwój infrastruktury (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – EFRR);
- tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem i rozwój zasobów ludzkich (Europejski Fundusz Społeczny – EFS i EFRR);
- instrumenty pomocy krajowej, kontynuowane po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
W ramach tego programu realizowane są takie działania, jak renty strukturalne, programy rolno-środowiskowe, zalesianie gruntów rolnych, płatności dla obszarów trudnych do uprawy, płatności dla gospodarstw niskotowarowych, wsparcie w dostosowaniu do standardów wspólnotowych, grupy producentów i pomoc techniczna.
Działania realizowane w ramach obu programów są zgodne i wzajemnie się uzupełniają w ramach nadrzędnego celu, jakim jest rozwój obszarów wiejskich. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej stwarzyło szansę na zdynamizowanie procesów rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, w tym przekształcenia struktur rolnictwa i gospodarki żywnościowej oraz poprawę warunków życia i prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.